MAKALA YA UCHUMI BIASHARA KATI YA INDIA NA TANZANIA INAKUA KWA KASI

Na Ferdinand Shayo,Arusha.

Kwa Takribani miaka 3 iliyopita biashara kati ya India na Tanzania ilikua kwa asilimia 20% na kufikia thamani ya dola bilioni 3.3 kwa mwaka 2014.

Nchi hizi mbili zimekua na ushirikiano wa kibiashara uliodumu kwa muda mrefu hasa katika eneo la uingizwaji wa bidhaa kutoka India na bidhaa za Tanzania kwenye soko la India.

Takwimu zinaonyesha kuwa kwa kipindi cha januari 2014 hadi Octoba India imeingiza bidhaa zake nchini zenye thamani ya dola za kimarekani $ 2294.72 huku Tanzania ikiingiza bidhaa katika soko la India zenye thamani ya dola 933.90 .

Bidhaa zinazotoka Tanzania kwenda India ni kama vile goldi,chakula cha wanyama,madini,viungo (karafuu),pamba na mbao.

Wakati bidhaa zinazoingiza nchini kutoka India ni pamoja na mazao  ya    petroli,madawa,mashine,pikipiki,bajaji,kemikali na mashine.

Mkuu wa Kamisheni ya India nchini (High Commission of India) Debnath Shaw anaeleza kuwa India imewekeza kiasi cha dola za kimarekani bilioni 2.64 nchini na kutoa ajira kwa wazawa 55,600.

Debnath anasema kuwa ziko fursa nyingi za biashara kwa Watanzania kuuza bidhaa zao India pamoja na kufanya uwekezaji katika sekta mbali mbali ikiwemo Madawa ya Binadamu,Nishati,Ujenzi,kemikali,Utalii na hoteli.

“Tunawakaribisha Watanzania waje India si  tu kutibiwa bali kufanya biashara na uwekezaji utakaosadia kukuza uchumi wanchi zetu,nimekuja kutoa taarifa kwa wafanyabiashara juu ya fursa zilizopo nchini India”  Anafafanua Kamishna huyo katika mkutano wa Wafanyabiashara wa India na Tanzania uliofanyika hivi karibuni jijini Arusha na kuandaliwa na Kamisheni hiyo pamoja na TCCIA.

Kaimu Mkuu wa Mkoa wa Arusha Jowika Kasunga ambaye anaeleza sababu ya Tanzania kuuza bidha nchini India kwa kiwango cha chini ukilinganisha na wingi wa bidhaa zinazoingia kutoka India na nchi zingine.

“Kumekua na tatizo la biashara zisizo rasmi mfano uuzaji wa madini ya  Tanzanite ambayo hutoroshwa na kwenda kuuzwa nchi za nje hilo nalo linachangia kupunguza takwimu za Tanzania kuuza bidhaa zake nje” Jowika Kasunga

Unakuta katika uuzaji wa Tanzanite Tanzania ni mzalishaji lakini haitajwi kama nchi inayoongoza kuuza madini hayo jambo ambalo ni tatizo ,mianya ya utoroshwaji wa rasilimali hizi ikizibwa pengine takwimu za kuuza nje zitaongezeka.

Jowika anakwenda mbali zaidi na kuelezea historia ya nchi yetu kipindi cha nyuma serikali ilikua imehodhi mfumo biashara hakukua na mfumo wa biashara huria ,mazingira hayo yaliwadumaza watu kibiashara sasa tunajitaidi kuhamasisha watu binafsi kufanya biashara kujiunga na Vyama vya Wafanyabiashara kama TCCIA.

“Kama kuna bidhaa zinazozalishwa Tanzania na kupewa uasilia wa nchi nyingine pindi zinaposafirishwa hilo linatokana na uchanga wa kibiashara watu wanashindwa kusimama kwa miguu yao ,japo ni muhimu itasaidia kutambulisha uasili na uhalisia wa bidhaa ilipotoka” Anaeleza Jowika

Afisa Mtendaji wa Chama cha Wafanyabiashara ,Wakulima na wenye viwanda (TCCIA) Arusha ,Sia Charles anaeleza kuwa chama hicho kinawasaidia wafanyabiashara kupata cheti cha Uasili wa bidhaa zao (certificate of origin) pamoja na kutoa ushauri wa masuala ya kibiashara.

Anataja sababu za kiwango kidogo cha bidhaa za Watanzania kwenye masoko ya nje kunatokana na watu wengi kutokua na uelewa juu ya masoko ya nje lakini baada ya kupata uelewa wanatarajia kiwango kitaongezeka.

Mwenyekiti wa Shirikisho la Wamiliki wa Viwanda nchini (CTI) ,Anup Modha anaeleza kuwa Bado Tanzania ina fursa ya kuwekeza kwenye nyama na bidhaa zinazotokana na wanyama kutokana na wingi wa mifugo pia kuwekeza kwenye madini na kemikali.

“Tumewakutanisha Wafanyabiashara pamoja waweze kujua fursa zilizoko India ili kupanua wigo wa kufanya biashara zaidi kimataifa na kukuza vipato vyao na nchi kwa ujumla” Anaeleza Asia.

 Mwenyekiti wa Chama cha Waongoza Watalii nchini  (TATO)  Willy Chambulo Anasema kuwa wako katika mkakati wa kuwahamasisha Wananchi wa India kutembelea vivutio vya Utalii vilivyoko Tanzania ikiwa ni fursa mojawapo.

“Kwa wenzetu kutoka India bado hawana desturi ya kutembelea maliasili hiyo ni changomoto kwetu tumeanza kuwahamasisha mwamko ni mzuri tunatarajia watajitokeza kwa wingi kutembelea maliasiali zilizoko nchini” Anaeleza Chambulo

Ferdinandshayo@gmail.com

0765938008